Blog

Eenheid

Eenheid, het is iets waar je je graag voor inzet. Want hoe vaak hoor je niet dat een samenleving of groep ‘tot op het bot verdeeld’ is? Mooi als je daar iets aan kunt doen.

Dat valt overigens nog niet mee. Wie werkt aan eenheid, merkt telkens dat hij nieuwe verdeeldheid veroorzaakt. Want de eenheid die hem voor ogen stond, wordt door anderen weer afgewezen: we willen wel samen, maar niet zo!

Het aanwijzen van een gezamenlijke vijand lijkt soms te helpen. Maar het is slechts tijdelijk en het is maar schijn: de onderliggende verdeeldheid blijft en speelt zomaar weer op. Zoals je jeuk ook niet verdrijft met krabben; je kunt het er alleen tijdelijk mee onderdrukken.

Echte eenheid komt alleen van God, die zegt dat Hij één is. Maar welke God is dat, en bestaat Hij wel echt, en wat mag ik van Hem geloven? Het opleggen van één bepaald godsbeeld zal de verdeeldheid niet kunnen wegnemen. Er zijn immers ook andere godsbeelden gangbaar.

Laat het dus maar over aan God zelf. Zijn Zoon, onze Heer Jezus, zegt dat Hij ooit op het wereldtoneel zal verschijnen om een duidelijkheid te brengen waar niemand omheen kan.

In afwachting van zijn komst mogen we om ons heen kijken om te zien waar zijn Geest nu al eenheid brengt. Het is altijd weer bijzonder om iemand te ontmoeten die net als jij gegrepen is door die ene God. Eenheid, we maken het niet, we krijgen het.

Kornelis Harmannij

Boos

Het duurt lang, te lang. Het begint je te irriteren. Je wordt boos, al weet je niet precies om wat of op wie. Je wordt boos op alles en iedereen.

Is het fout om boos te zijn? God zegt dat Hij ook wel eens boos is. Hij blijft niet onbewogen bij alle misstanden in deze wereld. Hij is er verontwaardigd over. Gelukkig wel!

Tegelijk vertelt onze God dat Hij in zijn boosheid zijn liefde niet vergeet. Juist omdat Hij verontwaardigd is over alles wat fout gaat, werkt Hij continu aan herstel. Hij wil het weer goed krijgen, voor altijd.

We zien die combinatie ook bij Jezus, Gods Zoon. Een bewogen mens, vol liefde. Zo kennen we Hem graag. Maar wat kon Hij tegelijk fel zijn tegen bedriegers, tegen mensen die zichzelf beter vonden dan anderen! Juist vanwege zijn liefde was Hij soms behoorlijk boos.

Ga dat eens na bij jezelf, als je ergens boos om bent. Waarom ben ik dat? Heb ik daar reden voor? Is het werkelijk omdat anderen fouten maken, of is het vooral mijn eigen frustratie, mijn eigen gevoelens van machteloosheid, die ik van me afsla in willekeurige boosheid?

Het verschil is gauw te merken. De boosheid die uit den boze is, is boosheid waarin je blijft hangen. Maar de boosheid die uit God voortkomt, gaat gepaard met liefde. Begin maar met het herstellen van je eigen fouten, en zet je ervoor in om ook de fouten van die ander goed te maken.

Kornelis Harmannij

Zekerheid

“Wilt u de hypotheekrente vastzetten voor tien jaar, of voor twintig jaar?”, vroeg de dame van de bank. “Bij twintig jaar is de rente wel iets hoger; u koopt als het ware een stukje zekerheid”.

Ik vond dat treffend gezegd: ‘een stukje zekerheid’. Wij bouwen ons bestaan met allemaal van die kleine stukjes. De voorwaarden in het contract, onze verzekeringen, onze relaties, ons spaarpotje, het zijn allemaal ‘stukjes zekerheid’ die ons een veilig gevoel moeten geven.

Totdat er iets gebeurt waar je totaal niet op gerekend had. Een heftige ziekte, verlies van je baan, een verbroken relatie, een valse aanklacht, ze kunnen zomaar alle zekerheden omver gooien. Dan blijken al die stukjes zekerheid niet meer waard dan de scherven van je droom.

De zekerheid die God biedt, werkt daarom anders. Hij biedt geen losse stukjes, maar geeft zijn eigen Zoon als vaste basis onder heel ons leven, in al zijn facetten. Christus Jezus is ons bestaan doorgegaan om de losse eindjes aan elkaar te knopen en alles samen opnieuw aan God te verbinden.

Dan kan er nog steeds van alles gebeuren. Maar Hij is er bij en houdt ons vast. Hoe diep je ook valt, Hij vangt ons op. Voor wie gelooft is dan zelfs de dood geen eindstation. Christus Jezus laat ons immers delen in zijn onaantastbaar leven.

Het mooiste is dat je voor deze zekerheid niets extra’s betaalt. Dat heeft Jezus al voor ons gedaan. Zijn Geest deelt het gratis uit.

Kornelis Harmannij

Beperking

Bij ‘mensen met een beperking’ denken we het liefst aan anderen. Iemand in een rolstoel bijvoorbeeld. Of iemand met het syndroom van Down.

Maar met alle strenge maatregelen vanwege Corona weten we ons allemaal ‘mensen met beperkingen’. We kunnen even niet naar dat feestje. We kunnen niet gewoon samen naar de kerk. We kunnen zelfs niet als familie samenkomen. We worden aan alle kanten beperkt. Lastig.

Als christenen kijken we dan omhoog, naar God in de hemel. We geloven dat zijn mogelijkheden onbeperkt zijn. Kan Hij iets voor ons betekenen?

In ieder geval blijkt dat niet te zijn dat Hij onze beperkingen allemaal opheft. Christenen genieten wel Gods speciale zorg, maar lopen evengoed tegen dezelfde problemen op als iedereen.

Waar wij troost uit putten, is dat God zelf wel doet wat wij niet kunnen. Zijn Zoon stapte in een bestaan vol beperkingen. Vastgespijkerd aan het kruis kon Hij geen kant meer op. Maar in zijn opstanding uit de dood bewees God dat Hij alles aankan.

Hij laat dat ook zien doordat Hij ons nog steeds in dienst neemt. Blijkbaar is Hij niet bang dat onze beperkingen zijn plannen zullen schaden. Hij durft het aan om de meest beperkte mensen een ereplaats te geven in zijn koninkrijk.

Laten we daarom in deze tijd leren van die andere ‘mensen met een beperking’. Want zij wisten al wat wij nu allemaal ondervinden: je hoeft niet veel te kunnen, als je maar wel het hulpje van God mag zijn.

Kornelis Harmannij

Normaal

Het zijn verwarrende tijden. Wat vroeger normaal was, is dat opeens niet meer. Handen schudden, je gezicht onbedekt laten, je familie en vrienden uitnodigen op je bruiloft, samen zingen in de kerk en zoveel dingen meer, het was ooit normaal maar wordt nu afgeraden of zelfs verboden.

Sommigen noemen dit ‘het nieuwe normaal’. Dat is het natuurlijk niet. We hopen dat deze situatie nooit normaal wordt. Ondertussen blijft dat oude normaal wel onbereikbaar ver weg. Wordt het ooit weer normaal? En wat is eigenlijk normaal, als je het niet kunt toepassen?

Bij zulke vragen helpt het om terug te grijpen op wat onze God normaal vindt. Dan blijkt het Hem te gaan om betrouwbaarheid, toewijding, eerbied, bescheidenheid, liefde, zuiverheid, geduld, dankbaarheid, vrede, vrijheid, zelfbeheersing, vreugde, mededogen en hulpvaardigheid.

Noem zulke deugden niet meteen ‘christelijk’. Dan maak je ze te exclusief. Het gaat om eigenschappen en uitdagingen die ieder mens passen. Want hiervoor zijn we gemaakt. Het gaat werkelijk om wat normaal mag heten voor iedereen.

Wel is het goed om toe te geven dat je het niet bij alle mensen terugziet. En dus zijn we blij met Christus Jezus, die als geen ander het toonbeeld was al die mooie eigenschappen. Eindelijk een normaal mens!

Het is de moeite waard om van Hem dit ‘nieuwe normaal’ te leren. Het maakt je beter bestand tegen veranderingen in vertrouwde gewoontes en activiteiten die ooit normaal waren en nu even niet kunnen. Want wat werkelijk normaal is, blijft gelukkig staan.

Kornelis Harmannij

Controle

Het is een heerlijk gevoel om alles onder controle te hebben. Soms lukt dat, of denk je dat het lukt. Dan voel je je gelukkig, je voelt je sterk: ‘alles onder controle’!
Omgekeerd zorgt het voor lichte paniek wanneer je de controle kwijt bent. Je wordt onzeker, je wordt bang, je zoekt manieren om het toch weer een beetje terug te winnen. Soms lukt dat, soms ook niet.

Onze God heeft ooit bedacht dat er mensen moesten komen om zijn schepping te beheren. Ze mochten controle uitoefenen! Het klopt dus wel dat we daar nog steeds naar verlangen. Het hoort bij onze opdracht.
Voorwaarde was alleen dat we die taak zouden uitvoeren in verbondenheid met God zelf. Hij blijft de Heer! Hij is de enige die echt alles aankan; wij kunnen het alleen door Hem.

Toen Jezus bij ons op aarde was, liet Hij zien hoe Hij alles onder controle had. Hij genas zieken, gaf brood aan wie honger had, bracht verwarde mensen tot rust en legde stormen het zwijgen op.
Het meest wonderlijke is dat Hij dit niet deed met behulp van een machtige organisatie, met hoogontwikkelde laboratoria, met veel geld, of met een brede staf van wetenschappers. Hij dit het simpelweg door zijn geloof in God.

Dat irriteert: ‘denk niet dat het altijd zo makkelijk gaat’. Maar het daagt ook uit: wijst Jezus ons misschien op een geheim dat wij, met onze hang naar eigenmachtige controle, te vlot hebben losgelaten?

Kornelis Harmannij

Verbinding

Men zegt dat mensen van deze tijd zich niet zo gemakkelijk ergens aan verbinden. Niet aan hun werk, niet aan de kerk, en zelfs niet aan een partner. ‘Ik weet niet of ik dit mijn leven lang wil volhouden’.

Het is de vraag of dat vroeger echt anders was. Wat vast ook meespeelt is dat er nu meer mogelijkheden zijn om je ergens van los te maken. Zijn die mogelijkheden er niet, dan zie je ook in onze tijd dat mensen lang blijven hangen in dezelfde situatie. Maar dat is niet hetzelfde als dat ze zich er van harte aan verbinden.

De moeite blijft immers dat je telkens wordt teleurgesteld. De mensen om je heen blijken nooit helemaal te vertrouwen. Dus houd je afstand, durf je je niet werkelijk te geven, je niet echt te verbinden.

Het is daarom wel wonderlijk dat Gods Zoon, onze Heer Jezus, zich toch voluit aan ons als mensen heeft verbonden. Niet omdat Hij ons vertrouwen kon: Hij werd verraden en gekruisigd. Maar Hij bleef trouw omdat Hij geloofde in het werk van zijn Vader en de kracht van Gods Geest.

Dat dwingt respect af. Het geeft ons moed om ons op onze beurt eveneens te durven verbinden: eerst aan God, en dan ook aan de mensen om ons heen. Niet omdat zij betrouwbaar zijn, maar omdat Hij betrouwbaar is. Zijn Geest geeft de veiligheid die nodig is om je van harte aan de ander te kunnen geven.

Kornelis Harmannij

Zon

Geen mooier licht dan zonlicht, geen aangenamer warmte dan zonnewarmte. Wel of geen zon, dat is letterlijk het verschil tussen dag en nacht. Het weer kan wisselen, maar de zon blijft betrouwbaar: we zetten onze klok erop gelijk.

Geen wonder dat in oude religies de zon als godheid werd vereerd. Inmiddels weten we beter. De zon is slechts een van de vele sterren uit het universum. Het maakt degene die al deze zonnen heeft ontworpen en vormgegeven ondertussen alleen maar groter. Hem mogen we met recht God noemen.

Zelf is God meer dan de zon. Hij, als Schepper, was er vanaf het begin; de zon kwam pas halverwege kijken. En ook als de zon zijn tijd heeft gehad, zal God er nog zijn. De Bijbel leert ons uitkijken naar de tijd dat Hij alles nieuw zal maken, een tijd waarin de zon overbodig zal zijn. Want God zelf zal onze zon zijn.

Is dat een verlies? Inderdaad zullen we iedereen uitlachen die beweert de zon te kunnen overtreffen. Behalve als de Schepper van de zon het zegt. Een God die zoiets bijzonders kon bedenken, mogen we vertrouwen als Hij zegt dat het straks nog mooier wordt.

Geniet van de zomer, geniet van de zon. Maar vergeet daarbij niet om de Maker te danken. Want er is geen groter geluk dan je te mogen koesteren in de warmte van Gods goedheid. Daar kan zelfs de zon niet tegenop.

Kornelis Harmannij

Regels

De corona bracht nieuwe regels mee: geen handen schudden, niezen in je elleboog, anderhalve meter afstand houden.

In het begin vonden we zulke regels prettig. Het naleven ervan geeft een gevoel van controle. Maar na verloop van tijd verandert dat. Je gaat je irriteren aan de regels die jij overbodig vindt. Je stoort je aan anderen die zich niet houden aan de regels die jij wel belangrijk vindt.

Bij de regels die God aan de mensen gaf, werkte dat vaak net zo. Ze waren bedoeld om ons in leven te houden. Doe dit en het zal je goed gaan; doe dat niet want dan krijg je problemen. Helder, aangenaam.

Maar vaak deden Gods kinderen anders. Ze filterden zijn regels naar eigen voorkeur. Ze voegden er iets aan toe, over wat ze zelf belangrijk vonden. Vervolgens gebruikten ze dat om anderen te kunnen veroordelen. Jezus werd er ooit de dupe van.

Zelf ging Jezus ook best soepel om met de regels van zijn Vader. Want Hij snapte ze. Ze deelden dezelfde Geest. Dus schafte Hij de regels niet af maar gaf ons weer oog voor de wijsheid die erin spreekt. Dan worden ze pas echt een feestje om na te leven.

Opvallend is ook dat Jezus niet snel iemand veroordeelde die de regels overtrad. Liever hielp Hij zo iemand weer terecht. En aan zijn leerlingen gaf Hij slechts één nieuwe regel mee: die van de liefde.

Kornelis Harmannij

Overgrootvader

Nu is het Corona; honderd jaar geleden was het de Spaanse griep. Ik wil u iets vertellen over die tijd, speciaal over de vader van de moeder van mijn moeder.
Deze overgrootvader had graag dominee willen worden. Zijn ouders steunden hem en betaalden zijn studie. Maar toen maakte hij hun dienstmeid zwanger. Einde steun van de ouders, einde studie, zoek het maar uit!
De eerste jaren lukte dat behoorlijk. Tot hij bij een val zijn heup brak. Voor de rest van zijn leven was hij kreupel. Om toch iets van inkomen te hebben, begon hij met zijn vrouw de zoveelste kruidenierswinkel in het dorp. Armoe troef: ’s morgens niet weten of je ’s avonds te eten hebt. Wat hebben ze veel gebeden! Ondertussen kregen ze samen tien kinderen, die ze met Gods hulp mochten grootbrengen.
Toen kwam de Spaanse griep. Ze bleven gespaard. Maar een broer van mijn overgrootmoeder werd samen met zijn vrouw wel geraakt. Beiden overleefden het niet. Ze lieten drie jonge kinderen achter.
Bijzonder vind ik hoe mijn overgrootouders toen reageerden. Ze namen die kinderen bij zich in huis. Nog meer monden om te voeden. ‘We zijn niet rijk aan geld maar wel rijk in ons geloof. Daar laten we deze kinderen in delen’.
Ik voel bewondering en afstand. Afstand: dertien kinderen, is dat normaal? Maar ook bewondering: zou ik het volhouden, om jaren onder het minimum te leven en toch vanuit vertrouwen op God mijn huis royaal open te stellen?

Kornelis Harmannij